Netcongestie: Van uitdaging naar kans voor inwoners van de regio Rivierenland

We staan midden in een belangrijke transitie van fossiele naar duurzame energiebronnen. Dit betekent minder afhankelijkheid van benzine en gas en een grotere focus op duurzaam opgewekte elektriciteit. Lennart Bijnagte, Energieadviseur bij Energie Samen Rivierenland, legt uit: “We moeten zowel aanpassingen maken in onze infrastructuur als in ons gedrag om deze noodzakelijke overgang te ondersteunen. En het mooie is: het levert ons op zowel financieel- als op milieuvlak veel voordelen”.

Vraag en aanbod gaan niet altijd gelijk op

Het gebruik van elektriciteit is sterk toegenomen: elektrisch rijden en elektrisch verwarmen van huizen en water zijn nu gangbaar geworden. Dit zijn schonere en goedkopere opties. Maar de uitdaging is dat de productie van elektriciteit, vooral via zonnepanelen, niet altijd gelijk oploopt met de vraag. Overdag wekken we veel op waardoor het aanbod groot is, maar de vraag piekt juist in de namiddag wanneer mensen thuiskomen, hun warmtepompen aanzetten en auto’s opladen. Het elektriciteitsnet kan daardoor overbelast raken.

Aanpassingen door netbeheerders

Netbeheerders werken hard aan het optimaliseren van de infrastructuur, maar dit proces kost tijd. Daarom worden er op piekmomenten maatregelen genomen zoals het stilleggen van windmolens, het opladen en ontladen van accu’s op strategische momenten, en het tijdelijk uitschakelen van grote energieverbruikers zoals kassen met ledlampen. Deze lampen kunnen tijdens momenten van hoge vraag een uur of langer worden uitgeschakeld zonder grote nadelige effecten. Bedrijven ontvangen een vergoeding voor deze tijdelijke uitschakeling, wat helpt de belasting op het netwerk te verminderen en de stabiliteit te waarborgen. Ondertussen kunnen inwoners zelf ook bijdragen door hun grootste energieverbruik te verschuiven naar momenten van hoog aanbod.

Wat voor gevolgen heeft ‘netcongestie’ voor zonnepaneleneigenaren?

Op heldere dagen produceren zonnepanelen meer energie dan lokaal wordt gebruikt. Dit kan de spanning in het net verhogen boven de standaard 230 volt. Dit leidt ertoe dat omvormers van de zonnepanelen automatisch uitschakelen om apparatuur te beschermen. Dit betekent dat je tijdelijk geen zelf opgewekte zonne-energie kunt gebruiken. Maar besef je wel: dit komt niet vaak voor en je zult hooguit zo’n 1% van de jaaropbrengst verliezen”.

Ben je inwoner van Rivierenland? Goed nieuws!

Bijnagte: “Bij ons in de regio wekken we al duurzame elektriciteit op met windmolens en zonnedaken. Door onze groene stroom te koppelen aan de huishoudens in Rivierenland, maken we een lokale energiegemeenschap. Zo kunnen we mensen stimuleren om energie te gebruiken op de meest duurzame momenten: elektriciteit afnemen als er veel aanbod van duurzaam opgewekte stroom is, is vele malen goedkoper dan elektriciteit afnemen op momenten waarop het schaars is. Hoe meer mensen nou op de juiste momenten energie gebruiken, hoe meer we kunnen besparen!” Maar hoe weet je nu wanneer je beter wel en beter geen elektriciteit kunt gebruiken? “We ontwikkelen dan ook een handig systeem waarop deelnemers precies kunnen zien wanneer de elektriciteit het groenst en het goedkoopst is. Dit scheelt aanzienlijk in je energierekening en draagt bij aan een beter netgebruik.”

Dit najaar kunnen deelnemers uit Rivierenland hier al gebruik van maken. Bijnagte heeft er een goed gevoel erover :”Het is echt een enorme kans voor de inwoners van onze regio. Ik verwacht dat bijna iedereen mee wil doen.”

Ben je geïnteresseerd in deelname aan de lokale energiegemeenschap van Rivierenland? Schrijf je in voor de nieuwsbrief van het Energieloket Rivierenland en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen en kansen om deel te nemen aan dit en andere lokale en duurzame initiatieven.